Rzeźba Dzielnej Gliwiczanki przedstawia kobietę z dzbanem w dłoni na tle architektury dawnego miasta. Rzeźba nawiązuje do legendy mówiącej o bohaterskiej obronie miasta przez kobiety w trakcie najazdu na Gliwice wojsk generała Mansfelda podczas Wojny Trzydziestoletniej. Gdy wojska protestanckie próbowały zdobyć miasto, gliwiczanki ze szczytu murów obronnych wylewały na atakujących żołnierzy gorącą kaszę oraz wodę i przyczyniły się do ocalenia miasta. Rzeźba ta zdobi narożną kamienicę przy zbiegu ulic Krótkiej i Plebańskiej od 1956 roku. Jej autorką jest pochodząca z Lwowa rzeźbiarka Wanda Demczyszyn-Wiśniewska, której pozowała rodowita mieszkanka Gliwic - Gerda Rothkegel.