Otwarcie wystawy „120 lat Muzeum w Gliwicach" w Willi Caro

 

Gliwickie Muzeum powstało z inicjatywy pasjonatów historii, obywateli dumnych ze swojego miasta. Głównym inicjatorem powstania Muzeum i jego organizatorem był tajny radca i sędzia w miejscowym sądzie Artur Schiller (1858-1945). W skład komitetu założycielskiego weszli ponadto: prezydent Gliwic Hermann Mentzel oraz wybitni historycy i regionaliści ks. dr Johann Chrząszcz, pyskowicki proboszcz oraz prof. Benno Nietsche, autor monumentalnego dzieła „Historia Miasta Gliwice”.

 

Działalność Muzeum w Gliwicach od samego początku koncentrowała się na gromadzeniu obiektów związanych z regionem – zabytków dokumentujących historię dzieł sztuki i wyrobów rzemiosła artystycznego, przedmiotów związanych z życiem codziennym i sferą sacrum, kulturą, czy wojskowością. Do roku 1922 było głównym punktem kolekcjonerstwa i muzealnictwa na Górnym Śląsku. Zmiana tego stanu rzeczy nastąpiła wraz z podziałem politycznym Górnego Śląska pomiędzy Polską i Niemcami w 1922 roku. Względy polityczne zadecydowały o tym, że Polacy i Niemcy powołali wówczas do życia wielkie muzea w Katowicach i Bytomiu z dużymi działami archeologicznymi i historycznymi.

 

Powtórne narodziny placówki miały miejsce na początku 1945 roku. Pierwszy, polski dyrektor placówki, prof. dr Mieczysław Gładysz (1903-1984) przekształcił Oberschlesisches Museum in Gleiwitz w Muzeum w Gliwicach. W pracach tych aktywnie wspomagał go Fryderyk Hayder, pierwszy kustosz w najbardziej znaczącym w Muzeum Dziale Sztuki i Rzemiosła Artystycznego. Jednak misja i cel polskiej instytucji kulturalnej pozostały niezmienione – jest nią ochrona i zachowanie dziedzictwa przyrastającego wraz z upływem historii, która w istotny sposób wpływa na dzieje naszego miasta.