Kultura za winklem to projekt popularyzujący kulturę Górnego Śląska, w szczególności tradycji związanych z życiem w osiedlach robotniczych. Zapraszamy na historyczne spacery: 12 i 19 października.
12 października – Spacer 1: Kopalnia Sośnica – dzielnica w cieniu kopalni
start: dawna kopalnia Sośnica ulica Sikorskiego 22, przystanek Sośnica Zespół Szkół
Podczas spaceru po Sośnicy opowiemy o historii jednej z najstarszych gliwickich dzielnic, której dzieje sięgają średniowiecza. Przez wieki mieszkańcy zajmowali się głównie rolnictwem i hodowlą, aż początek XX wieku przyniósł gwałtowną industrializację i powstanie Kopalni Sośnica. Zmieniło to krajobraz całej okolicy – pojawiły się szyby, familoki i osiedla górnicze, a w czasach PRL-u dziesiątki bloków mieszkalnych.
Poznamy historię powstania kopalni, pierwszych trudności z eksploatacją węgla i losów zakładu w okresie międzywojennym, gdy pracowało w nim ponad trzy tysiące osób. Przypomnimy także postacie architektów Emila i Georga Zillmannów, którzy zaprojektowali osiedla robotnicze w Sośnicy, znane z ciekawych detali ceglanych i powtarzalnej, a jednocześnie eleganckiej architektury. W trakcie spaceru porozmawiamy również o życiu codziennym mieszkańców dzielnicy, nazewnictwie lokalnych miejsc, w tym stawu Szachta, oraz o tym, jak dawniej wyglądała i jak dziś funkcjonuje ta część Gliwic.
Poznamy historię powstania kopalni, pierwszych trudności z eksploatacją węgla i losów zakładu w okresie międzywojennym, gdy pracowało w nim ponad trzy tysiące osób. Przypomnimy także postacie architektów Emila i Georga Zillmannów, którzy zaprojektowali osiedla robotnicze w Sośnicy, znane z ciekawych detali ceglanych i powtarzalnej, a jednocześnie eleganckiej architektury. W trakcie spaceru porozmawiamy również o życiu codziennym mieszkańców dzielnicy, nazewnictwie lokalnych miejsc, w tym stawu Szachta, oraz o tym, jak dawniej wyglądała i jak dziś funkcjonuje ta część Gliwic.
19 października – Spacer 2: Kopalnia Gliwice – kompleks górniczy na Trynku
start: Cechownia Kopalni Gliwice, Bojkowska 35a
Drugi spacer poprowadzi nas do miejsca, gdzie powstała pierwsza kopalnia w samych Gliwicach – Gliwitzer Grube, otwarta w 1912 roku. Jej imponujący kompleks górniczy na Trynku powstał według projektu Emila i Georga Zillmannów, architektów Nikiszowca i Giszowca. Zobaczymy dawne domy urzędnicze i robotnicze przy ulicy Pszczyńskiej, charakterystyczną wieżę ciśnień z zegarem oraz monumentalne budynki cechowni i maszynowni, które dziś pełnią nowe funkcje w ramach projektu Nowe Gliwice.
Podczas spaceru opowiemy o pracy górników i życiu codziennym w kolonii robotniczej. Poznamy ciekawostki o komorze dekompresyjnej, która była codziennością po pracy pod ziemią, a także o niecodziennych metodach uszczelniania szybów, w których wykorzystywano… słoninę. Zatrzymamy się także przy Cmentarzu Trynieckim i porozmawiamy o przemianach przestrzeni postindustrialnej, które zmieniły dawny teren kopalni w centrum edukacyjne i technologiczne. Spacer będzie okazją do refleksji nad tym, jak dziedzictwo przemysłowe wpisuje się we współczesne życie miasta.
Podczas spaceru opowiemy o pracy górników i życiu codziennym w kolonii robotniczej. Poznamy ciekawostki o komorze dekompresyjnej, która była codziennością po pracy pod ziemią, a także o niecodziennych metodach uszczelniania szybów, w których wykorzystywano… słoninę. Zatrzymamy się także przy Cmentarzu Trynieckim i porozmawiamy o przemianach przestrzeni postindustrialnej, które zmieniły dawny teren kopalni w centrum edukacyjne i technologiczne. Spacer będzie okazją do refleksji nad tym, jak dziedzictwo przemysłowe wpisuje się we współczesne życie miasta.
Przewodnik
???????????????????? ???????????????????????????????? – silesianista, badacz Górnego Śląska, przewodnik miejski i popularyzator wiedzy o regionie. Absolwent studiów śląskich na Uniwersytecie Śląskim, od lat zawodowo związany z Centrum Kultury Victoria w Gliwicach, gdzie realizuje projekty promujące dziedzictwo kulturowe i tożsamość Górnego Śląska. Autor inicjatyw regionalnych takich jak „Familoki”, „Gliwicka Mapa Tajemnic” czy „Śląskie Stwory i Potwory”. Od lat prowadzi spacery po osiedlach robotniczych, a w 2023 roku wydał debiutancką książkę „Familoki. Śląskie mikrokosmosy”. W 2025 roku ukazała się jego kolejna publikacja – „Śląsk, którego nie ma”, poświęcona zaginionym światom regionu.
???????????????????? ???????????????????????????????? – silesianista, badacz Górnego Śląska, przewodnik miejski i popularyzator wiedzy o regionie. Absolwent studiów śląskich na Uniwersytecie Śląskim, od lat zawodowo związany z Centrum Kultury Victoria w Gliwicach, gdzie realizuje projekty promujące dziedzictwo kulturowe i tożsamość Górnego Śląska. Autor inicjatyw regionalnych takich jak „Familoki”, „Gliwicka Mapa Tajemnic” czy „Śląskie Stwory i Potwory”. Od lat prowadzi spacery po osiedlach robotniczych, a w 2023 roku wydał debiutancką książkę „Familoki. Śląskie mikrokosmosy”. W 2025 roku ukazała się jego kolejna publikacja – „Śląsk, którego nie ma”, poświęcona zaginionym światom regionu.
__________________________
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji w ramach programu Nasze tradycje.
Konkurs
Sport i turystyka
Jarmark
Wydarzenie plenerowe
Widowisko
Festiwal
Koncert
Aktywność społeczna
Wystawa
Film
Spektakl
Nie przegap
Przedstawienie
Warsztaty
Wykład
Publikacje i spotkania autorskie
Pokaz
Piknik
Edukacja
Dla dzieci
Dla młodzieży
Senior
Sport i rekreacja
Targi
Turystyka
Zdrowie
Kulturalne
Uroczystości oficjalne
Inne
