Muzealny salon dla Pań. O modzie, życiu i obyczajach w XIX stuleciu. W Wigilię Jędrzeja Świętego ujrzę oblubieńca swego. Rzecz o wróżbach i dworskiej alkowie

Wykład

Informacje

  • Data: sobota, 8 listopada 2025, 11:30-14:30
  • Miejsce wydarzenia: Willa Caro
  • Organizator: Muzeum w Gliwicach

Muzealny salon dla Pań. O modzie, życiu i obyczajach w XIX stuleciu. W Wigilię Jędrzeja Świętego ujrzę oblubieńca swego. Rzecz o wróżbach i dworskiej alkowie

Czy można zajrzeć w przyszłość w noc, gdy cień świecy drży na ścianie, wosk spływa złotym strumieniem, a przeszłość i przyszłość zdają się szeptać do siebie przez cienką zasłonę snu?
Tak, jeśli jest to Noc św. Andrzeja - czas, kiedy panny wchodziły na najcieńszy z mostów między tym, co widzialne, a tym, co ukryte.
 
Muzeum w Gliwicach zaprasza na wykład poświęcony dawnym praktykom wróżebnym związanym z Wigilią św. Andrzeja, gdy wróżby traktowano z powagą niemal religijną, a noc św. Andrzeja uchodziła za chwilę, w której zasłona między światem widzialnym a niewidzialnym stawała się niemal przezroczysta.
 
Spotkanie to stanie się podróżą w głąb XIX wieku – w świat dworskiej alkowy i wiejskiej izby, gdzie woskowe figury, śnione obrazy i znaki codzienności odsłaniały to, co niewypowiedziane. Będzie to zarazem próba rekonstrukcji świata wyobrażeń i wierzeń, kształtujących życie prywatne oraz duchowe kobiet XIX wieku.
 
Wykład ukaże andrzejkową tradycję w nowym świetle – jako zjawisko kulturowe, symboliczne i głęboko kobiece. Wspomnienia Klementyny z Tańskich Hoffmanowej i Elizy Orzeszkowej pozwolą zajrzeć w duszę epoki – pełną tęsknot, powściągliwych emocji i cichego oczekiwania. O magii marzeń sennych pisała już Kunegunda Jasielska na początku XVIII wieku:
 
„W wigilię świętego Andrzeja,
Spełniona moja nadzieja,
Bogdaj to się sprawdziło,
Co mi się ongi śniło,
Że z rąk ojca dobrodzieja
Zostałam wydana
Za pana Stefana.
Bo też to galant cacany
Wąs misternie wymuskany,
Tak ułożona zgrabnie czupryna,
Jakby za szatnego miał Kupidyna.”
 
Wróżby, które z prostych wiejskich chat przenikały do dworskich alków, stawały się portalem do wnętrza kobiecej duszy – pełnej nadziei, marzeń i subtelnych znaków przeznaczenia. Spotkanie odkryje ich tajemniczą symbolikę i duchowy wymiar, łączący codzienność z niematerialnym światem.
 
Wykład poprowadzi Justyna Domżalska-Mańka – rekonstruktorka historyczna, znawczyni życia, mody i obyczajów XIX wieku, w ramach cyklu „Muzealny salon dla Pań”.
 
Cykl spotkań w gliwickim Muzeum zachwyci wszystkich, którzy pasjonują się modą, życiem i obyczajami XIX stulecia. Raz w miesiącu, w sobotnie przedpołudnia, zapraszamy do muzealnych wnętrz, gdzie porozmawiamy o życiu naszych prababek i przejrzymy się w ich oczach niczym w patynowanym zwierciadle, pełnym obrazów dawnej codzienności. Spotkania przygotowała i prowadzić będzie Justyna Domżalska-Mańka, która od 19 lat zajmuje się rekonstrukcją historyczną. Celem rekonstrukcji jest przedstawienie przeszłości w atrakcyjny, niekonwencjonalny i zrozumiały sposób. Rekonstruktorzy odtwarzają dawne stroje, broń, technologie oraz minione wydarzenia – bitwy, bale, dawne pikniki, turnieje rycerskie… I również podczas spotkań w ramach  „Muzealnego salonu dla Pań”  przeszłość znajdzie się przed nami na wyciągnięcie ręki. Prowadząca na każdym spotkaniu wystąpi w stroju nawiązującym do omawianego tematu.
 
„Naszym cyklem spotkań pragniemy przybliżyć dawne dworskie życie, widziane z perspektywy kobiet – matek, żon, rezydentek, zubożałych szlachcianek, służących i kobiet z czworaków. Zanurzymy się w kufrze pełnym wspomnień o minionym życiu, zajrzymy do salonu i kuchni, przyjrzymy się szlacheckim obyczajom i modzie, wyjedziemy do leczniczych wód, poznamy towarzyskie konwenanse oraz zgłębimy tajemnice buduaru i alkowy” – mówi Justyna Domżalska-Mańka. Wstęp na spotkanie – wolny, liczba miejsc ograniczona.  Zapraszamy – także na Instagram prowadzącej, gdzie pisze o podróżach w czasie: https://www.instagram.com/karenina.garden/
 

Cykl wykładów: Muzealny salon dla Pań| Prowadzenie:| Justyna Domżalska-Mańka, rekonstruktorka historyczna Wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona| Organizator:| Muzeum w Gliwicach

wydrukuj informacje

Najbliższe w miejscu wydarzenia

29 paź 2025
11 sty 2026
Nie tylko "Bajo bongo". Nowa opowieść o Nataszy Zylskiej
Nie tylko "Bajo bongo". Nowa opowieść o Nataszy Zylskiej
Muzeum w Gliwicach
4 lis 202517:00-20:00
„Gliwice – brakująca połowa dziejów miasta". O potrzebie transnarodowego spojrzenia na „kwestię kobiecą” na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku
„Gliwice – brakująca połowa dziejów miasta". O potrzebie transnarodowego spojrzenia na „kwestię kobiecą” na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku
Muzeum w Gliwicach
6 lis 202517:00-20:00
Wykład: „Odwaga i symbol. Pierścień z wizerunkiem księcia Józefa Poniatowskiego. O biżuterii patriotycznej w zbiorach Muzeum w Gliwicach”
Wykład: „Odwaga i symbol. Pierścień z wizerunkiem księcia Józefa Poniatowskiego. O biżuterii patriotycznej w zbiorach Muzeum w Gliwicach”
Muzeum w Gliwicach
7 lis 202517:00-20:00
„Twarzą w twarz z Gliwicami”. Wykład: Kostium architektury
„Twarzą w twarz z Gliwicami”. Wykład: Kostium architektury
Muzeum w Gliwicach

Inne wydarzenia w tej kategorii

4 lis 202517:00-20:00
„Gliwice – brakująca połowa dziejów miasta". O potrzebie transnarodowego spojrzenia na „kwestię kobiecą” na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku
„Gliwice – brakująca połowa dziejów miasta". O potrzebie transnarodowego spojrzenia na „kwestię kobiecą” na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku
Muzeum w Gliwicach
6 lis 202509:00-18:00
MICE EXPO – Targi branży eventowej i turystyki biznesowej
MICE EXPO – Targi branży eventowej i turystyki biznesowej
6 lis 202517:00-20:00
Wykład: „Odwaga i symbol. Pierścień z wizerunkiem księcia Józefa Poniatowskiego. O biżuterii patriotycznej w zbiorach Muzeum w Gliwicach”
Wykład: „Odwaga i symbol. Pierścień z wizerunkiem księcia Józefa Poniatowskiego. O biżuterii patriotycznej w zbiorach Muzeum w Gliwicach”
Muzeum w Gliwicach
7 lis 202517:00-20:00
„Twarzą w twarz z Gliwicami”. Wykład: Kostium architektury
„Twarzą w twarz z Gliwicami”. Wykład: Kostium architektury
Muzeum w Gliwicach